“แหลมตะลุมพุก” คำว่าตะลุมพุกเป็นชื่อของปลาชนิดหนึ่งที่เคยมีชุกชุมในบริเวณปลายแหลมแห่งนี้ ชาวบ้านเลยเรียกแหลมนี้ว่า “แหลมตะลุมพุก” แต่ปัจจุบันไม่มีปลาตะลุมพุกในบริเวณปลายแหลมแล้ว
แหลมตะลุมพุกมีประชาชนมาตั้งถิ่นฐานในราวรัชกาลที่ 2, 3 สมัยรัตนโกสินทร์ ผู้คนที่อพยพเข้ามาอยู่พวกแรกเป็นชาวไทยอิสลาม เข้ามาทำการประมง ปัจจุบันมีกุโบ (หลุมฝังศพ) เก่าอยู่หลายแห่ง หลังจากนั้นมีชาวจีนอพยพเข้ามาอาศัยทำการค้า มีโรงพระจีน และประชาชนในตำบลมีเชื้อสายแซ่ต่าง ๆ พวกสุดท้ายเป็นคนไทยพื้นเมือง ปัจจุบันประชาชนในพื้นที่ตำบลแหลมตะลุมพุก ได้ประสมทางวัฒนธรรมประเพณีที่เป็นเอกลักษณ์ ชาวบ้านนับถือสิ่งศักดิ์สิทธิ์เป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจทั้งทางศาสนาอิสลาม (แม่แหมะ ตาแหลม) คนจีน (ก๋ง) ไทยพุทธ (พ่อท่านลาภ พ่อท่านสว่าง) ตำบลแห่งนี้ในอดีตมีความอุดมสมบูรณ์เป็นอย่างมาก ประชาชนอาศัยอยู่อย่างหนาแน่น ทั้งไทย จีน อิสลาม มีโรงเรียนจีน วันสำคัญของคนจีนมีธงชาติจีนมากกว่าธงชาติไทย ประชากรอพยพมาอาศัยอยู่ไม่น้อยกว่า 800 ครัวเรือน และที่สำคัญพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัฐกาลที่ 5 เคยเสด็จแหลมตะลุมพุก เมื่อวันที่ 19 กรกฎาคม 2432 จากบันทึกจดหมายเหตุเสด็จประพาสแหลมมลายู ร.ศ. 108 โดยได้บรรยายสภาพความเป็นอยู่การประกอบอาชีพของประชาชนว่า “ที่แหลมนี้ เป็นหาดแคบนิดเดียวแต่ยังยาววงเป็นอ่าวเข้าไปไกล มีเรือนประมาณ ๗๐ หลัง ปลูกมะพร้าวมาก มีของที่เป็นสินค้าขายออก คือ ปลาเค้า ปลากระบอก เคย แตงเป็นมาก” เวลาบ่าย ๔ โมง เสด็จกลับมาลงเรือพระที่นั่ง แล้วออกเรือพระที่นั่ง (หมู่ที่ 3 ในปัจจุบัน)
สภาตำบลแหลมตะลุมพุกได้ยกฐานะขึ้นเป็นองค์การบริหารส่วนตำบลแหลมตะลุมพุก เมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2540 โดยได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา ฉบับทั่วไป เล่มที่ 113 ตอนพิเศษ 52ง ลงวันที่ 25 ธันวาคม 2539 มีผลบังคับใช้ในวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2540 และมีนายกตั้งแต่ยกฐานะจนถึงปัจจุบัน
ประวัติความเป็นมาของตำบลแหลมตะลุมพุก